Ngày xửa ngày xưa, có vợ chồng bác tiều phu Thạch Nghĩa tuổi đã cao mà không có con phụng dưỡng lúc tuổi già, thấy nhà nhà sum họp ấm cũng mà nghĩ về nhà mình cô đơn heo hắt thì buồn lắm, nghĩ thế vợ chồng càng ra sức làm việc, đắp đập, làm đê, khơi thông mương máng, giúp đỡ mọi người. Thấy tấm lòng của vợ chồng ông bà, Ngọc hoàng lệnh cho Thái tử xuống đầu thai làm con trai của ông bà. Không lâu sau thì bà Thạch có thai, nhưng đau buồn thay, ông Thạch bệnh nặng qua đời. Bà vất vả một mình sinh con.
Con trai ra đời, thông minh và kháu khỉnh nên bà đặt tên cho cậu là Thạch Sanh. Chẳng được bao lâu sau, thì bà cũng bệnh nặng mà qua đời,từ đó Thạch Sanh sống một mình côi cút trong túp lều nhỏ dưới gốc đa, tài sản chỉ có một chiếc khố che thân và một chiếc rìu để đốn củi kiếm cơm. Năm Thạch Sanh 13 tuổi, Ngọc Hoàng sai người xuống dậy cho Thạch Sanh võ nghệ và nhiều phép thần thông biến hóa.
Một ngày nọ, có người bán rượu tên là Lý Thông đi ngang qua đó ghé lại nghỉ chân. Thấy Thạch Sanh hiền lành, khỏe mạnh lại mồ côi, Lý Thông ngẫm nghĩ: “Thạch Sanh khỏe mạnh lại khù khờ thế này, mang nó về nhà giúp việc chắc hẳn đỡ được bao nhiêu”. Hắn ngỏ ý kết nghĩa anh em với Thạch Sanh, Thạc Sanh thấy có người thương mình thì vui vẻ nhận lời. Kết nghĩa xong, Lý Thông mời Thạc Sanh về nhà ở để dễ bề lợi dụng.
Bấy giờ, trong vùng có một con trăn tinh thường bắt người ăn thịt, nhà vua đã bao lần cho quan quân vây đánh nhưng vì nó có nhiều phép thần thông nên không ai làm gì được. Nhà vua cũng truyền lệnh ai có thể giết được Trăn tinh sẽ có thưởng hậu hĩnh, đã rất nhiều anh hùng tráng sĩ từ các phương đến giết Trăn tinh nhưng đều bỏ mạng. Vua không biết làm gì để ngăn cản trăn tinh nên thỏa thuận sẽ xây miếu thờ và mỗi năm hiến tế cho nó một mạng người. Năm đó đến lượt Lý Thông đi hiến mạng. Mẹ con Lý Thông lo lắng không biết phải làm thế nào, Lý thông liền nghĩ ra âm mưu cho Thạch Sanh đi thế mạng. Chiều đó, Lý Thông làm một bữa cơm thịnh soạn, thấy Thạch Sanh đi đốn củi về, hắn ta gọi Thạch Sanh vào ngồi vừa uống rượu vừa ngon ngọt: