Dùng kháng sinh cho trẻ
- Chỉ có những bệnh nhiễm nấm hay nhiễm khuẩn mới dùng kháng sinh?
Đúng. Kháng sinh (trước đây còn gọi là trụ sinh) là thuốc có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của các loại vi khuẩn hay vi nấm gây bệnh. Không phải bất cứ bệnh nào cũng dùng kháng sinh mà chỉ có những bệnh nhiễm khuẩn hay nhiễm nấm thì mới dùng kháng sinh để chống lại mầm bệnh đó, còn nhiễm siêu vi hay virus thì không cần dùng kháng sinh vì không cần thiết mà còn bị tai biến hoặc gây lờn thuốc.
- Có phải trẻ bị sốt là phải dùng kháng sinh?
Sai. Một số bệnh nhiễm khuẩn thường có triệu chứng sốt nhưng không phải tất cả các trường hợp sốt đều do nhiễm khuẩn. Do vậy, khi trẻ bị sốt thì đừng vội cho trẻ dùng kháng sinh ngay mà hãy tìm cách hạ nhiệt cho trẻ bằng cách cho dùng thuốc hạ nhiệt paracetamol hay đắp trán, lau mình trẻ bằng khăn nhúng nước ấm.
- Trẻ bị viêm mũi, sổ mũi, viêm hầu họng là phải dùng kháng sinh?
Sai/Đúng. Nếu trẻ chỉ bị nhiễm siêu vi và chưa có biểu hiện nhiễm trùng thì dùng kháng sinh không những không có tác dụng mà còn có thể gây tình trạng kháng thuốc về sau. Tuy nhiên, nhiều trường hợp nhiễm siêu vi có thể kèm theo bội nhiễm vi khuẩn. Lúc này rõ ràng bác sĩ chỉ định dùng kháng sinh là cần thiết.
- Dùng kháng sinh ở trẻ em dễ gây tai biến hơn so với người lớn?
Đúng. Tất cả kháng sinh khi dùng đều có khả năng gây tai biến. Riêng đối với trẻ, do các cơ quan liên quan đến việc hấp thu, chuyển hóa và đào thải thuốc chưa phát triển hoàn chỉnh, khả năng gây tai biến ở trẻ so với người lớn càng tăng lên gấp bội. Vì vậy, việc dùng kháng sinh đòi hỏi phải có sự lựa chọn và thận trọng, đặc biệt khi dùng cho trẻ.
- Tai biến do kháng sinh có thể dẫn đến tử vong?
Đúng. Tai biến do dị ứng trường hợp nhẹ chỉ nổi mề đay, ban đỏ, ngứa, trường hợp nặng có thể bị “sốc phản vệ” đưa đến chết người (trường hợp nặng thường do tiêm thuốc).
- Có nhiều loại kháng sinh không được dùng cho trẻ?
Đúng. Đối với trẻ sơ sinh, có nhiều kháng sinh hoàn toàn không được dùng: tetracyclin, cloramphenicol, acid nalidixic và các kháng sinh quinolon, lincomycin, các sulfamid phối hợp. Đối với trẻ dưới 7 tuổi, không cho trẻ sử dụng thuốc tetracyclin vì kháng sinh này ảnh hưởng đến mầm răng đang phát triển, làm răng bị nhuộm màu vàng xám vĩnh viễn. Nói chung, chỉ định thuốc kháng sinh cho trẻ sơ sinh, cho phụ nữ đang mang thai, cho phụ nữ đang cho con bú phải do bác sĩ đảm nhận, không nên tự ý dùng bừa bãi.
Tác giả: DS Nguyễn Hữu Đức